آنچه زنان باید در مورد «سندروم تخمدان پلی کیستیک» بدانند
شاید در مورد «سندروم تخمدان پلی کیستیک» شنیدین چون که خیلی از درمانای مربوط به ناباروری به دلیل وجود همین سندورمه. اما شاید اطلاعات کاملی در این باره نداشته باشین.
در ادامه این نوشته و واسه آشنایی بیشتر شما با این سندروم مواردی رو واسه تون برخواهیم شمرد. با ما همراه باشین:
این سندورم با کیستای ترس آور ارتباطی نداره
«سندروم تخمدان پلی کیستیک» وقتی اتفاق میفته که زنی مقدار زیادی فولیکولای آزاد داشته باشه که تخمک گذاری نمی کنن.
در دوران عادت ماهیانه یکی از اون فولیکولا تخمکی رو از تخمکدان و در دوران تخمک گذاری آزاد می کنه اما این اتفاق با تخمدان پلی کیستیک نمی افته.
دکتر «لورا شهین» میگه: “بیشتر زنان بین ۱۰ تا ۱۵ درصد در طول سونوگرافی، فولیکولای در حال استراحت دارن اما زنائی که به «سندروم تخمدان پلی کیستیک» گرفتار هستن، ممکنه ۱۰ تا ۲۰ فولیکول رو در هر کدوم از تخمدانا و یا حتی ۲۰ تا ۴۰ و یا بیشتر از اونو داشته باشن.”
نام این سندورم در واقع کمی بی معناست. دکتر شهین ادامه میده: “کیست فقط به معنی تجمع مایعه و این طبیعیه که در تخمدانامون فولیکولایی وجود داشته باشن. در بیماران گرفتار به سندروم نامبرده شده فقط تعداد این فولیکولا بیشتره.”
ایشون میگه که امیدواره که نام این سندورم به «سندروم پلی فولیکولار» یا «سندروم چند تخمی» تغییر پیدا کنه.
به آسونی درمان نمی شه
این سندروم بسیار رایجه. براساس داده های بدست اومده از دپارتمان «خدمات سلامت انسانی» آمریکا از هر ۱۰ زن یکی در دوران کودکی به این سندروم گرفتار می شه.
با اینکه نشونه های مشخصی واسه اون هست اما درمان خیلی راحت صورت قبول نمی کنه.
دکتر شهین در این باره میگه: “واسه این سندورم آزمایش خون خاصی وجود نداره و نشونه ها هم خیلی راحت قابل تشخیص نیستن. ضمن اینکه نشونه های عادی واسه اون در افراد جورواجور فرق داره.
”
در میون این نشونه ها میشه به عادت ماهیانه بی نظم، فعالیت بیشتر آندروژن و تخمدان پلی کیستیک اشاره کرد.
آندروژن یه هورمون مردونه س و زنان گرفتار به سندورم نامبرده شده اونو دارن.
دکتر شهین از نشونه های وجود آندروژن رو وجود جوش یا موهای زائد پوستی می دونه. اگه موهای زائد روی پوست دارین اونو بی دلیل به ژن یا نژاد ربط ندین و با دکتر مراجعه کنین.
براساس تحقیقات گذشته، حدود یه سوم از زنان دو تا سه سال با این سندروم درگیرن و بعد این مریضی تشخیص داده می شه.
دکتر شهین هم به خاطر همین توجه به نشونه هایی که بدن واسه فرد می فرستد رو بسیار موثر می دونه.
پزشکان دلیل اصلی این سندروم رو نمی دونن
واقعیت اون هستش که متخصصین انجمن زنان و زایمان و نازایی آمریکا هم دلیل اصلی این سندورم رو نمی دونن اما می گن که علاوه بر عادت ماهیانه بی نظم و افزایش ترشح هورمون اندروژن و دخالت اون در تخمگذاری، فاکتورهای دیگری از جمله سطح انسولین (یعنی نوع دریافت مواد غذایی) می تونه اثر داشته باشه.
هم اینکه یکی از خطر فاکتورهای دچار شدن به این مریضی چاقی و اضافه وزنه. انسولین می تونه در افزایش ترشح آندروژن تاثیر داشته باشه اما هنوز به طور قطع تشخیص داده نشده که عوامل گفته شده چه ربطایی با این سندروم پیدا می کنن.
دکتر شهین هم میگه: “چیزای بسیار زیادی در مورد این سندروم هست که ما هنوز نیازمند آگاه شدن از اونا رو داریم و باید تحقیقات بیشتری روی اون انجام بدیم.”
می تونین لاغر باشین و به این سندروم گرفتار شید
این تصور هست که زنائی با اضافه وزن تنها گزینه های دچار شدن به «سندروم تخمدان پلی کیستیک» هستن اما بعضی از زنان لاغر هم می تونن به اون دچار شدن داشته باشن.
در واقع به همین دلایل همه که نمیشه دقیقا گفت که نشونه های این سندروم چیجوری در زنان پیشرفت می کنه.
براساس یافته های انجمن «خدمات سلامت انسانی» آمریکا زنائی که مادر، آبجی و یا خاله اونا به این مریضی گرفتار بوده در برابر ابتلای بیشتری قرار دارن.
دکتر شهین میگه با اینکه می تونه به گذشته ای خانوادگی برگرده اما با این حال، هنوز جهش ژنی مشخصی واسه اون یافت نشده.
پژوهشای گذشته انجام شده در دانشگاه «نورث وسترن» در حال بررسی «دی ان ای» در این ارتباطه و در حال رسیدن به ژنای خاص مربوط به این سندرومه البته هنوز نتواسته ان به اون دست پیدا کنن.
دکتر شهین میگه: “در واقع ما هنوز نمی دونیم که به چه دلیل یه سری از آدما به این سندورم گرفتار شده و بعضی نمی شن.”
مصرف قرصای ضدبارداری می تونه نشونه های این سندورم رو به تاخیر بندازه
زنائی که قصد بچه دار شدن ندارن و از قرصای ضدبارداری استفاده می کنن، به دلیل اینکه مصرف این قرصا، عادت ماهیانه رو تنظیم می کنه، مهمترین نشونه «سندروم تخمدان پلی کیستیک» رو مخفی می کنن.
این افراد ممکنه در تموم دوران ۲۰ سالگی شون این قرصا رو مصرف کنن و با کنار گذاشتن اون نشونه های سندروم رو نمایان کنن. با این کار به زمان بیشتری واسه باردار شدن نیاز دارن و این امکان هم هست که در برابر بقیه بیماریای در رابطه هم قرار گیرند.
می تونه به بیماریای قلبی ربط پیدا کنه
یکی از مشکلات وابسته به این سندروم می تونه دچار شدن به بیماریای قلبی باشه چون که «سندروم تخمدان پلی کیستیک» باعث افزایش فشارخون و اندازه کلسترول می شه.
تحقیقات و پژوهشای گذشته انجام قبول شده نشون داده که زنان گرفتار به این سندروم دو تا پنج برابر بیشتر به سندورم متابولیک گرفتار می شن.
البته ربط مستقیم و حتمی ای رو نمیشه در نظر گرفت اما بی ربط هم نمی تونه باشه.
دکتر «برنت جی. گری» میگه: “زنان گرفتار به این سندورم بیشتر در کنترل وزن شون دچار مشکل هستن. همین زیاد شدن وزن هم می تونه منتهی به افزایش فشار و کلسترول و در آخر بیماریای قلبی شه.”
البته در کل و جدایی از این سندروم، مشکلات هورمونی می تونن در تغییرات وزنی تاثیر داشته باشن.
یکی از دلایل دچار شدن به دیابته
در کنار بیماریای قلبی، دچار شدن به دیابت هم می تونه به این سندروم وابستگیایی داشته باشه. براساس پژوهشای انجام شده، حدود نصف زنان گرفتار به این سندورم، دیابت یا نشونه های قبل از دیابت (نبود تحمل گلوکز) رو در سنین زیر ۴۰ سال دارن.
زنائی که به «سندروم تخمدان پلی کیستیک» گرفتار هستن باید سالی یه بار به پرشک مراجعه کنن و اندازه قند خون اونا در مقایسه با بقیه زنان باید با دقت بیشتری اندازه گیری شه.
تحقیقات نشون داده حتی زنائی با وزنای نرمال هم می تونن در خطر سندروم اشاره شده قرار داشته باشن.
خیلی از زنان «آپنه خواب» دارن
این مریضی به معنی نبود تنفس درست و نرمال در خوابه و زنائی که گرفتار به «سندروم تخمدان پلی کیستیک» رو بیشتر تحت تاثیر قرار میده.
دکتر گری میگه و بازم اضافه وزن می تونه در این روند، اثر داشته باشه. پژوهشای انجام قبول شده در «انجمن خواب ملی آمریکا» نشون داده که آدمایی که دارای اضافه وزن هستن بیشتر در برابر دچار شدن به بیماریای تنفسی قرار دارن.
اگه شبا خوب نمی خوابید و موقع روز احساس خستگی می کنین و نمی تونین به انجام فعالیتای بدنی بپردازید و اضافه وزن پیدا می کنین هم می تونه وضعیت رو بدتر هم کنه.
زنان گرفتار به این سندروم در برابر اضطراب و افسردگی بیشتری قرار دارن
پژوهشا نشون دادن که بیشتر از ۶۰ درصد از زنائی که به این سندروم گرفتار هستن از مشکلات روحی ای مثل اضطراب و افسردگی رنج می برن.
در مطالعه ای نشون داده شده که در برابر تستسترون بیشتر بودن یعنی همون اتفاقی که در «سندروم تخمدان پلی کیستیک» میفته می تونه منتهی به رفتارای اضطرابی در فرد شه.
میان «سندروم تخمدان پلی کیستیک» و دچار شدن به سرطان ارتباطاتی هست
یکی از بزرگای هراسای در مورد این مریضی افزایش احتمال به سرطان آندومتره. چون که زنان گرفتار به این مریضی به دلیل بی نظم بودن عادت ماهیانه، سلولای عجیب به نام «هیپرپلازی» رو زیاد می کنن که می تونه منتهی به سرطان شه.
این سلولا تولید پروژسترون رو دچار مشکل می کنن و اندازه تخمک گذاری رو کم می کنه و در عکس العمل به اون اندازه تولید استروژن زیاد می شه.
اضافه وزن مربوط به این مریضی هم می تونه دخالتایی داشته باشه. هم اینکه انجمن ملی سلامت آمریکا و داده های بدست اومده از اون نشون میده که افراد گرفتار به «سندروم تخمدان پلی کیستیک» تا سه برابر بیشتر از بقیه زنان در برابر دچار شدن به سرطان آندومتر قرار دارن.
تغییراتی در سبک زندگی می تونه کمکرسان باشه
درسته بیشتر مواردی که تا کنون در مورد این سندورم گفته شده خیلی مورد پسند نبود اما خبر خوبی هم هست و اون اینه که با تغییراتی در سبک زندگی میشه خطر دچار شدن رو کم کرد.
هم اینکه در میان بیماران تعدادی هم می گن که تغییر سبک زندگی تونسته به اونا کمکایی هم کنه.
دکتر شهین میگه مثلا کاهش وزن می تونه نقش موثری در کارکرد بهتر هورمونا داشته باشه.
شاید هم بعضیا فکر کنن که یائسگی می تونه درمان خوبی واسه مشکلات هورمونی اونا باشه اما روند افزایش موهای زائد و بقیه نشونه های مربوط به ترشح آندروژن، بعد از یائسگی هم ادامه دارن.
واسه بیشتر زنائی که در سنین باروری قرار دارن، درمان دارویی می تونه واسه تنظیم هورمونا اثر داشته باشه و خطر دچار شدن به سرطان رو هم کم کنه.
بقیه درمانای دارویی می تونه واسه تنظیم انسولین باشن.
با تموم اینا، تنظیم قند خون از راه تغذیه، نبود کشیدن سیگار، تمرینای ورزشی و خواب مناسب همه می تونن در مورد این سندورم کارآیی داشته باشن.
زنان گرفتار به این سندروم هم می تونن باردار شن
دکتر گری میگه این سندروم بدون معنا نیس که زنان گرفتار به اون نمی تونن باردار شن. در واقع یکی از آسون ترین درمانای ناباروری در همین مورد شکل میگیره.
در واقع با کنترل هورمونا با کمک هورمون درمانی، دکتر می تونه، به بدن مریض واسه تخمک گذاری کمک کنه.
دکتر شهین میگه: “مطالعه و تحقیق گذشته نشون داده که زنائی که میخوان باردار شن بهتره به جای تلف کردن وقت خود با داروهایی چون Metformin، به Clomiphene و یا Letrozole روی بیارن چون که متفورمین تنها سیکل ماهانه اونا رو تنظیم می کنه.
